Ondernemers in het Nederlandse midden- en kleinbedrijf gaan ervan uit dat de omzet en de winst in 2019 verder zullen toenemen. Dit blijkt uit het nieuwe SRA-rapport ‘2019 in Zicht, de verwachtingen van Nederlandse ondernemingen’.
Financiële verwachtingen
Alle branches hebben echter ook te maken met een steeds grotere krapte op de arbeidsmarkt. Dit zet de productiviteit en winstgevendheid onder druk. Volgens experts zijn innovatie en verduurzaming dan ook hard nodig, ook als het gaat om personeel.
Omzet groeit sterk, winstgroei blijft achter
Ondernemers rekenen in 2019 op een gemiddelde omzetgroei van 10,6%. Naar verwachting stijgt de omzet vooral in de medische zorg en de automotive. De horeca en de detailhandel blijven hier sterk achter.
Ondernemers zijn dus positiever dan ooit, maar desondanks blijft de winstverwachting (+9,3%) achter bij de omzet. Deze trend zien we al jaren, maar nu spelen de krapte op de arbeidsmarkt en hogere personeelskosten een grotere rol. Voornamelijk bij bedrijven met 51 tot 100 fte’s, waar de personeelskosten meer dan gemiddeld toenemen en de winstverwachting met -1,9% sterk achterblijft bij de voorziene omzetgroei van 6,7%.
Hogere personeelskosten, gebrek aan vakmensen
In 2019 zullen de personeelskosten nog verder stijgen. Voor het gehele mkb wordt een stijging van 5,0% verwacht (in 2018 was dit nog 4,2%). Deels hangt dit samen met de hoogconjunctuur. Daarnaast spelen ook de vergrijzing in sommige branches en de behoefte aan meer technisch geschoold en hoger opgeleid personeel een rol.
De krapte op de arbeidsmarkt heeft zijn weerslag op de productiviteit en de winstgevendheid; een trend die waarschijnlijk voorlopig nog wel zal aanhouden. Ondernemers beschouwen dit dan ook als de grootste uitdaging voor het komende jaar, vooral in de bouw, horeca en specialistische zakelijke dienstverlening.
Innovatie en verduurzaming
Vanwege de personeelsproblemen zetten mkb-bedrijven voor 2019 massaal in op efficiënter werken. Een deel van de ondernemers doet dit door vernieuwingen door te voeren, zoals technologische innovaties, nieuwe manieren om medewerkers te werven en vast te houden en nieuwe netwerken en samenwerkingsvormen. Ook verduurzaming van het bedrijf, de processen of het aanbod zijn opties. Veel ondernemers hebben een duidelijke visie voor de lange termijn en maken strategische keuzes.
Toch zijn er ook nog steeds bedrijven die vooral bezig zijn met de korte termijn en die niet meebewegen met hun omgeving. Paul Dinkgreve, bestuursvoorzitter SRA: “Gezien de gunstige macro-economische omstandigheden kan dit best nog een tijdje goed gaan, maar dit zijn niet de winnaars van morgen. De kloof tussen succesvolle bedrijven en achterblijvers zal in het mkb alleen nog maar groter worden, zeker als het economische tij begint te keren.”
Kredietwaardigheid verder verbeterd
Een positief punt dat uit het SRA-BiZ-onderzoek naar voren komt, is dat de kredietwaardigheid van mkb-bedrijven is verbeterd, met uitzondering van de automotive. Uit de analyse blijkt dat het deel van de mkb-ondernemers dat aan alle financiële verplichtingen kan voldoen, is gestegen van 78,7% in 2016 naar ruim 80% in 2017. De investeringen zullen per saldo naar verwachting met 5,5% toenemen. Op brancheniveau valt de relatief sterke investeringsgroei in de automotive (10,5%) en de detailhandel (6,8%) op. In de horeca lopen de investeringen naar verwachting juist licht terug (-0,5%).
